خطای تحویلی نگری در دیدگاه الهیات پویشی گریفین

الهیات پویشی یکی از نظامهای الهیاتی است که در دوران پست‌مدرن رواج یافت. این نوع الهیات می‌کوشد که به نظام معنوی حیات دوباره ببخشد. دیوید ری گریفین یکی از الهی‌دانان پویشی و دارای پژوهشهای فراوان است. او با انتقاد از دو جهان‌بینی ماقبل مدرن و مدرن می‌کوشد عناصری از هر دو نظام را برای ارائه نوعی الهیات که از فلسفه پویشی وایتهد الهام گرفته است، به‌کار‌گیرد. برخی آموزه‌های مهم الهیات پویشی، همه تجربه‌گرایی، نسخه وایتهدی خداباوری طبیعت‌گرا، تأکید بر آموزه غیر حس‌گرای وایتهد از ادراک و یکپارچگی شهودات دینی، زیبایی‌شناختی و اخلاقی با عمومی‌ترین آموزه‌های علوم در یک دیدگاه منسجم است. این مقاله با رصد کردن مواضع تحویلی نگری به نقد نظرات گریفین در الهیات پویشی می‌پردازد. تحویلی نگری در تفسیر او از قدرت و خلاقیت خداوند و تنزل آن در حد موجودات آفریده او بدون تبیین منطقی و صرفاً برای حل برخی معضلات الهیات سنتی مانند مسأله شر و مسأله اختیار در انسان، نمونه‌ای از تحویلی نگری در اندیشه‌های گریفین است.